సత్వము రజమును తమమను
తత్వము దెలిసినను కూటతత్వము దెలియు
స్వత్వము యెంతెత్తున్న న
ణుత్వము జీవితముయని గణుతి నింపునదే!
5.
వాడెను కాలముల తోడి వాడనిదేదీ?
కాడిని వెదకని మనసున
గూడగు నేర్పే దెలియదు గూఢార్థమదే!
6.
యోజనమటునిటుగ నిలిచి
9.
పత్రములెక్కిన పికములు
చిత్రముగా నీదగలవు చిక్కునబడకే
చిత్రముగాదిట సరసుల
బత్రములే జేర్చగలవు బక్కనయొడ్డున్!
10.
నాకము నిదియని గనుమను
రాకలజూడంగ జెట్లు రారమ్మనెనే
తాకిన సుగంధమబ్బెను
దాకగ వదలని తమసము తాళగనబ్బెన్!
11.
వనముల ఫలములు మాగిన
ఘనముగ రుచులే గలుగని ఘనతను దెలిసే
మనమును గలిగిన పికములు
యొనరగ దొలిచెడి మధురపు యొద్దిక గనుమా!
12.
రాలెను సుమములు సరసిని
రాలిన మధువులను గ్రోలరాలినవేమో?
మాలిమి సుమధుర సరసుల
వాలిన నీడలట గుసుమవారధులవవే!
13.
సుమముల మధువులు జేరెను
క్రమముగ ఫలముల మధురత గ్రతువై జేరెన్!
రమమగు మరందనిధులే
తమకపు సరసందు జేరి తనువుల జేరెన్!
14.
ఫలములు జీవనఫలములు
జలములు సంసారసుఖము జననమరణమే
కలిసెడి కాలము సరసున
వలదను వారేల నీదవచ్చిరి మధువై!
15.
మానక భృంగములవోలె మావను జనులే
కానగ మకరందంబుల
కానలనైనను వెతికిరి కాదది ధర్మమ్!
16.
జారిన భూమిని గలిసెడి జాగున దెలిసే
మారని ధర్మంబెరుగని
భారము దెలియంగ కాలభావము దెలియున్!
17.
ఏమానందము జూసిన
నేమాయందము గనులను యేమది జూసే
మోముల నేమా నిజసిరి
లేమా!బదమను విహారులేలా గజముల్!
గున్నలు రవినిలను గప్పి గుడ్డిగజేసే
మిన్నగు జీకటి బగలే
గన్నుల జూపెడి వివియని గనుమలు గూసెన్!
19.
తొలిసడి రవిగని మురిసెడి
నిలకాంతంతయును నిలిచి నివ్వెరబోయే
తొలగని జీకటి జేరగ
వెలినొచ్చె నసితగజములు వెవ్వేలుగనన్!
ఝరులను బుక్కిటను బట్టి ఝర్ఝరి జేర్చున్!
తరమగ సింహముల పరుగు
తరమా జూచుటకునంచు తరువులు యనవే!
21.
ఘనతరమైయున్ననేమి ఘనమనుకొనెడిన్
వనరాజు గజేంద్రుడొక్కడు
జనబలమును జేర్చి దాను జలముల దిగెనే!
మెచ్చిరి యాటలనుదేల మెప్పుగ దానే
చిచ్చరదొండము నింపి మ
రచ్చిక బుచ్చికములాడ రయ్యని విసిరెన్!
మాకిట వానలను రాల్చు మారాజెవరే?
వాకిట మేఘంబులేక వానలివేలా?
వాలము నూపంగ నేల వాలదె పదముల్
చాలదు బలమెంతున్నను
కాలిడు చోటే వలదను కావరమున్నన్!
గువ్వలు నడగంగబోవు గురుతేయెరిగిన్
సవ్వడి జేసిన జలముల
రివ్వున యొచ్చెను మకరి రిపుదమనునిగన్!
మచ్చిక తానే దలవదు మకరేంద్రుడటే
జొచ్చిన తటమే నాదని
ముచ్చెమటల దడను జూప ముచ్చటబడెనే!
గట్టిగ బట్టెను బలిమిని గట్టడి జేసెన్
గట్టుకు జేరిన జాలని
బట్టుదలను నెట్టు గరి బట్టును మకరిన్
జట్టుగ నాడినను వారు జడిసిరి జలము
న్బెట్టగ పాదములు జడిసె
మెట్టను యుండెడి మదములు మెల్లగ జారెన్!
కరిని జలసిరులు బొగడ కరియొకరనిరే!
కరిదరికిని రావు కరులు
కరిగెడి తరుణము దొరకవు కరుణిడు కరముల్!
భరమను వేళను గనపడు భద్రము దానై
వరముల నిచ్చును గాచును
శరణాగతిజొచ్చునపుడు శమమునుయిచ్చున్!
కరములుబట్టంగ దాను కష్టములున్నన్
వరమగు మార్గము దెలిసియు
శిరమున దలపడు హరియని శిథిలాత్ముడవన్!
దలిచిన యెవరిని దలిచెద దలపులనిండన్
వలిచిన దెలిసిన మెసలిన
చలితాత్ములు గలిసిరాని చరనిమిషములన్!
తియ్యనివను నేవి దొలగి తిక్కయె గుదురున్
నెయ్యము యెవ్వరి తోడను
భయ్యము యేజోటలేదు భద్రంబేలన్!
కలుగడు కనరాడంచును
కలుగున కాలము గడుపగ కనరాడనియున్
కలిగిన సుకృతంబునను
కలిగెను సరియైన దలపు కరివరదునిపై!
37.
ఎరిగిన లోకములేలిక
లెరిగిన లోకములయంచు లెరిగిన వారే
యొరిగిన జోటునకావల
కరగని దీపంబొకటని కరిమది వెలిగెన్!
38.
వెలిగెడి వాడే యొకడని
వెలుగును నింపెడి ఘనుడని వెతలను దీర్చే
వెలుగును మనమున నింపగ
వెలుకను జేయంగ వాని వెలుగుకు వేడెన్!
39.
మనమున వెలిగిన వెలుగున
ఘనముగ జూసెను నిలగతి ఘనతరముననే
యొనరగ పాదము కోరిన
కనరాదే భక్తిముక్తి కనులకు వెలుగై!
40.
పిలిచిన భక్తిగను బిలువ
తలచిన తడువను తరమని తరమగ యొచ్చున్!
కలచెడి కలతలను తొలచెడి
యలజడి దొలగించి మనసు యలసట దీర్చున్!
కొలవగ నేరడు కరి మరి కొలిచెను దననే
కొలువున కోమలి యున్నను
కొలిచిన భక్తియె తిరమవు కొలదిని యొచ్చున్!!
సిరి తానొచ్చిన నొచ్చును
కరిమొర వినగనె హరికిని కదలిక యొచ్చెన్
కరిగన కారుణ్యాక్షుడు
సిరినే విడిచియు యొచ్చెను సిరియన శరణే!
43.
వెదకడు శరముల వాడిని
వదలడు నెదపై వదలని వసనవిశేష్యం
బొదలగ నొదలరు భటులును
వదలక వెనకనె గదిలిరి వదులుట తరమే!
44.
అడిగిన నేమడుగుదునని
యడుగదు మగడిని యుడుగక యడుగుల నడుచున్!
యుడుగున దెవరని యుడుకుట
నడుగుట జడిమలకు బాడి నడుగదె లక్ష్మిన్ !
45.
తెలిసిన మనసే తనదని
వెలిసిన రూపంబు దాను వెతగను వేల్పున్!
కలిసిన తోడగు హరికిని
తెలుపుట తెలియుటకు తెలివి తెలిసిన వారల్!
నమ్మకమే యమ్మయన్న నరహరికచటన్
వమ్మును జేయదు యమ్మయు
నమ్మికగా వెంటవచ్చె నరహరి వెనకన్!
47.
కదిలినగన్నుల జేేపలు
కరిగోరెను దరిని గలియ
కరికాలి నొదలని మకరి కరిదరి నుండన్!
కరికిని యరిగాదు మకరి
కరిజేరగ నిలిచినట్టి కరిదరి హరియే!
49.
హరిగన మకరము వెరవదు
హరిగను వరమును కరిగొని హరణము జేరెన్!
హరిగన హరమగు మకరము
భరమగు శిరమున వరమని భయము గనమే!
50.
వచ్చెడి వాడే హరియని
వచ్చిన చచ్చెదనని తెలిసి వరముగ వేచెన్
వచ్చుట నాపడు హరియే
నిచ్చెను మోక్షము మకరికి నిలవేలుపుగాన్!
51.
హరమగునని దెలిసినదను
వరమదియని వేచెనేమి వరదాభయుడే
వరముగ రాడా కరిగని
భరమగు మకరికి దెలుసును భక్తికి మార్గం!
52.
తిరిగెను సుదర్శనంబును
కరిగెను గంధర్వగర్వకరణము కరిగెన్
సరిగొనిన మకరిని యొదిగి
సరివాడొచ్చెను వరమని శరణాగతితోన్!
53.
కరుణను బతికిన కరియే
తరుణము వీడదు మనసున తమమే లేదే!
వరమని హరిపాదంబుల
సరసున కమలమును దీసి సమయమునిడెనే!
54.
తాకిన భార్యల బిడ్డల
దాకిన భవబంధములను దాకని తృప్తే
తాకగ యొచ్చెను హరియే
దాకగ నిభరాజు జన్మదాటెను హరితోన్ !
భరమను బాధలు లేవు
వరముగ హరినామముండ వరదాభయుడే
పరిణతి నిలగతి జూపును
పరిశుద్ధాత్మకు దెలిసిన పరిధే మోక్షం!
56.
మునిగన డింద్రద్యుమ్నుడు
దనదై వెదికెడి వరమగు తలపుల నిండా
మునగగను గజేంద్రునిగా
జనుమను శాపమును బొంది జగమున మిగిలెన్!
57.
చేసిన పుణ్యంబు నిలిచి
చేసెను శుభములు దనకును చేయరె చేతల్
చేవగ నేవియు జేసిన
చేరెడు దారికి సమయము చేరును శాంతిన్!
కరిమకరములే గనుమను కథలును గనుమా!
వరమది హరినే తలచుట
శరణాగతిజొచ్చువారి శక్తే హరియున్!
59.
కరుణను దొరికిన సుధయే
సురలకు వెతలగు కథలున సూక్ష్మత తెలిపెన్!
తరుణోపాయము హరియే
మరణపు తలుపుల నిలిచెడి మనుషులకిలలోన్!